امام باقر (ع)، بنیان‌گذار انقلاب علمی در اسلام

حجت‌الاسلام مهدی دشتی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» به تبیین ابعاد مختلف حیات علمی و سیاسی امام محمد باقر علیه‌السلام پرداخت و ایشان را نقطه‌ عطفی در تاریخ اسلام دانست که با بهره‌گیری از شرایط سیاسی دوران خود، تحولی بنیادین در حفظ و گسترش معارف اهل بیت علیهم‌السلام ایجاد کرد.

وی با اشاره به اوضاع سیاسی زمان امامت حضرت، تصریح کرد: امام باقر (ع) در مقطعی از تاریخ به امامت رسیدند که منازعه میان بنی‌امیه و بنی‌عباس بر سر قدرت، فضای مناسبی را برای ترویج علوم اهل بیت فراهم کرده بود. حضرت از این فرصت استفاده کرده و با دسته‌بندی و نشر روایات به‌جا مانده از پیامبر اکرم (ص)، امیرالمؤمنین (ع) و سایر معصومین، بنیان‌های معرفتی شیعه را احیا کردند.

حجت‌الاسلام دشتی افزود: امام باقر (ع) و فرزند بزرگوارشان امام صادق (ع) با پرورش شاگردان برجسته‌ای چون زراره بن أعین و عوان بن تغلب، پایه‌گذار نهضتی علمی شدند که تا امروز آثار آن در میان مسلمانان مشهود است. ایشان با مهارت علمی بالا، به مقابله با تفکرات انحرافی و فرقه‌های نوظهور پرداختند و در مناظرات متعدد، به روشنگری درباره مبانی اصیل اسلامی پرداختند. به همین جهت، لقب «باقرالعلوم» به‌معنای شکافنده علوم، برای حضرت جاودانه شد.

این کارشناس دینی در ادامه با اشاره به نقش کلیدی امام باقر (ع) در تولید و گسترش دانش در جامعه اسلامی گفت: بسیاری از علوم اسلامی که امروز در حوزه‌های فقه، اصول، حدیث و کلام جریان دارند، متأثر از تلاش‌های علمی حضرت باقر (ع) و شاگردان ایشان است. متأسفانه بسیاری از اکتشافات علمی که ریشه در این نهضت دارند، توسط فرهنگ غرب مصادره شده و بدون نام بردن از اسلام، به‌نام خود ثبت شده‌اند.

وی در پایان با تاکید بر تفاوت شرایط دوران امام باقر (ع) با ائمه پیش از ایشان، اظهار داشت: در زمان امام حسن (ع)، امام حسین (ع) و امام سجاد (ع)، اساس اسلام در معرض تهدید بود و حتی نقل حدیث ممنوع شده بود؛ اما با ورود به دوران امام باقر (ع) و امام صادق (ع)، امکان سازمان‌دهی و تدوین معارف اسلامی فراهم شد و با پرورش هزاران شاگرد، اساس معارف اهل بیت (ع) برای همیشه در تاریخ ماندگار شد.

انتهای خبر/